طلاق توافقی چیست؟!
طلاق توافقی گونه ای از طلاق می باشد که در آن زن و شوهربه هر دلیلی تصمیم می‌گیرند به به زندگی مشترکشان پایان دهند و هر دو طرف با تفاهم از هم جدا می‌شوند. در مورد کلیه حق و حقوق های مالی و غیر مالی قانونی شامل مهریه، نفقه ، جهیزیه، اجرت المثل ، حضانت و ملاقات فرزند توافق نموده. این توافق از نظر دادگاه صلاحیت دار قابل قبول و معتبر خواهد بود. در این مطلب به حضانت در طلاق توافقی ، مهریه در طلاق توافقی و جهیزیه در طلاق توافقی خواهیم پرداخت.
در طلاق توافقی از نزاع و درگیری طرفین کاسته شده و وقت کمتری از آنها در دادگاه تلف می شود به همین دلیل کم دردسرترین انواع طلاق می باشد. ولی نکته مهم این است که اگر یکی از زوجین اختلافی در خصوص مهریه، نفقه، جهیزیه و حضانت فرزندان داشته باشد امکان صدور رای توافقی وجود ندارد به عبارتی توافق در تمام امور مربوط به طلاق شرط اصلی آن می باشد.
ماهیت طلاق توافقی
ماهیت این نوع طلاق یعنی تفاهم میان زوجین برای صدور طلاق و به دنبال آن توافق در خصوص مهریه، نفقه، جهیزیه، حضانت و ملاقات فرزند که از نظر قانون محترم و دادگاه ملزم است آنها را رعایت کند. به عنوان مثال زوجین با هم به تفاهم می رسند و توافق می‌کنند که زوجه مهریه را در قبال طلاق ببخشد. و یا با شرایط توافق شده میانشان مهریه پرداخت شود. در بعضی مواقع هم ممکن است قسمتی از مهریه بذل شود و مابقی پرداخت شود یا حتی بر جایگزین آن توافق شود ، بنابراین تمام موارد توافق در رای دادگاه منعکس و قاضی ملزم است آن را ثبت و اجرا کند. به عبارتی هر توافقی مربوط به طلاق در صورتی که شرعی و قانونی باشد بر روی موارد ذکر شده(مهریه، نفقه، جهیزیه و حضانت فرزندان) برای دادگاه قابل قبول است.
مدت زمان طلاق توافقی
مهم ترین سوال برای زوجینی که قصد طلاق به صورت توافقی را دارند این است که مدت زمان طلاق توافقی چقدر است؟
. بسته به این که خود خانم و آقا یا وکیل‌شان این کار را انجام دهد متفاوت است و وکیل کمک می کند تا روند تسریع در این مهم صورت پذیرد و زمان آن را کاهش دهد. با این حال تا قبل از آذر سال 97 زوجین یا وکلای آنها برای ثبت دادخواست طلاق به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه ودرخواست طلاق توافقی را ثبت می‌کردند ولی با توجه به قانون جدید طلاق توافقی که در آذر ماه سال ۹۷ تصویب شد و طبق بخشنامه شماره ۹۰۰۰/۱۳۱۰۴/۵۵ مورخ 1397/09/05 زوجین باید پس از ثبت درخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی گواهی مراکز غربالگری و یا مشاوره خانواده که اصطلاحاً به آن «گواهی عدم انصراف از طلاق» گفته می‌شود را دریافت کنند.
پس زمانی طولانی تر در انتظار زن و شوهر می باشد با این حال همچنان طلاق توافقی به نسبت درخواست طلاق راحت تر و زمان کمتری به طول می انجامد. پس از اخذ گواهی عدم انصراف طلاق در صورت اصرار آنها به جدایی، دادخواست در دفتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت و به دادگاه خانواده ارسال خواهد شد.
غربالگری طلاق توافقی
همان طور که توضیح دادیم یکی از اولین مراحل طلاق به صورت توافقی شرکت در جلسات اجباری مشاوره بهزیستی است. چنانچه مایل به گذراندن مراحل طلاق توسط خودتان هستید باید به سامانه نوبت دهی طلاق ( سامانه تصمیم ) مراجعه کرده و اطلاعات هویتی خود را در سایت وارد کرده و یکی از مراکز غربالگری مشاوره در تهران را انتخاب نمایید. مرکز غربالگری پس از ثبت اطلاعات زوجین و دلایل طلاق ( بهتر است با نظر وکیل خبره باشد) ، آنها را به یکی از مراکز مشاوره زیر نظر بهزیستی استان تهران ارجاع می دهد. جلسه مشاوره معمولا بین 1 تا 5 جلسه می‌باشد.
توجه داشته باشید که تعداد جلسات بستگی به شرایط زوجین و همچنین مرکز مشاوه دارد و ممکن است تا 45 روز زمان ببرد. پس از دریافت گواهی عدم انصراف از طلاق از مرکز مشاوره گواهی ذکر شده را در هنگام ثبت دادخواست طلاق توافقی، به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی تحویل داده می‌دهید. دفتر خدمات الکترونیک قضایی، دادخواست را ثبت و به دادگاه خانواده ارجاع می‌دهد.
پس از اینکه دادگاه رای طلاق توافقی را صادر کرد، زوجین تنها 3 ماه فرصت دارند که به دفتر رسمی طلاق و ازدواج مراجعه کرده و صیغه طلاق را جاری نمایند در غیر این صورت گواهی صادر شده از درجه اعتبار ساقط است.
مدارک و مراحل لازم
مدارک مورد نیاز شامل :
- اصل و کپی شناسنامه
- اصل و کپی کارت ملی
- اصل و کپی عقد نامه یا سند ازدواج
مرحله اول
ابتدا زوجین باید از خاتمه دادن به زندگی مشترک خود اطمینان کامل حاصل نمایند. همچنین لازم است زوجین در مورد در خصوص مهریه، نفقه، جهیزیه و حضانت فرزندان توافق کامل داشته باشند در غیر این صورت طلاق توافقی امکان پذیر نمی باشد.
مرحله دوم
مراجعه زوجین یا وکلای آنها به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و ثبت دادخواست طلاق توافقی . اصل عقدنامه یا رونوشت، شناسنامه زوجین و ترجیحا کپی کارت ملی برای ثبت دادخواست مورد نیاز است. در این مرحله شما باید هزینه مربوطه را پرداخت کرده و امضای الکترونیک زن و مرد یا وکلایشان ثبت شود. سپس باید 2 الی3 روز منتظر باشید تا پیامک دادگاه را دریافت کنید.
مرحله سوم
وقت رسیدگی دادگاه در پیامک ذکر می شود در غیر این صورت به شعبه مربوطه مراجعه کنید یا وکیل خود را مطلع کنید.
در این مرحله با توجه با حذف داوری و الزامی شدن مشاوره به مراکز مشاوره رفته و هزینه جلسات مشاوره را نیز پرداخت می نمایید.
در این مرحله در واحد مشاوره دادگاه شما علت عدم تفاهم و جدایی و توافق های مالی و غیر مالی در مورد مهریه و نحوه پرداخت آن، اجرت المثل، نفقه، حضانت فرزندان و جهیزیه را مکتوب کرده و خودتان یا وکلا امضا می کنند. سپس شما نام مشاوره و نامه توافق را نزد شعبه برده و طی یکی دو روز بعد منتظر دریافت رای نهایی باشید.
در بعضی موارد قاضی شعبه تمایل دارد که شخصا با زوجین صحبت کند. معمولا وقت دادگاه برای طلاق توافقی نزدیک و سریع می باشد، بعضی از شعب نیز انجام مشاوره را موکول به بعد از جلسه رسیدگی می کنند. بعد از صدور رای (گواهی عدم امکان سازش) مرسوم است که زوجین ذیل رای می نویسند که اعتراضی ندارند و حق تجدید نظر و فرجام خواهی را از خود ساقط می نمایند.گام چهام
در آخر با در دست داشتن گواهی عدم سازش به یک دفتر رسمی طلاق رفته و صیغه طلاق را جاری کرده و هزینه دفترخانه را پرداخت می نمایید. مثل تمامی مراحل قبل زوجین یا هر کدام از آن ها می توانند وکیل اختیار کنند و خودشان حضور نیابند مهلت این حضور حداکثر 3 ماه می باشد.
هزینه
هزینه های معمول انجام طلاق توافقی شامل موارد زیر است که می تواند توسط هر یک از طرفین که دادخواست را مطرح می کند پرداخت شود و یا اینکه به دلیل توافقی بودن طلاق بین دو طرف تقسیم شود .
- هزینه تنظیم دادخواست
- هزینه های ثبت دادخواست و برگهای پیوست آن در خدمات الکترونیک قضایی یا دفاتر دادگاههای خانواده
- هزینه پزشکی قانونی برای طلاق توافقی
- هزینه داور
- هزینه دادرسی
- هزینه مشاوره در مراکز مشاوره خانواده .(هزینه تشخیص پرونده و هزینه مشاوره )
- هزینه ثبت طلاق در دفاتر رسمی ازدواج و طلاق (هزینه در دفترخانه)
- حق الوکاله وکیل توافقی
چه موارد مهمی در خصوص تنظیم دادخواست طلاق توافقی باید رعایت شود؟
• در صورت باکره بودن زوجه بعد از گرفتن معرفی نامه از دفتر شعبه دادگاه باید به پزشک قانونی مراجعه کرده و نامه تأیید دوشیزگی را دریافت و به دفتر شعبه تحویل دهد. همچنین می تواند نام همسر سابق خود را از شناسنامه اش حذف نماید اما در صورت باکره نبودن می بایست گواهی عدم بارداری را برای ثبت طلاق به دفترخانه طلاق بدهد.
• در صورت عدم یائسگی زن به گواهی عدم بارداری نیازی نیست. در صورت یائسه نبودن، این امر تنها با تایید زوجه امکان پذیر است اما باید این موضوع به صراحت در دادنامه قید شود .
• در این مدل طلاق برای اینکه از نوع رجعی نباشد هنگام جدایی زن باید قسمتی از مهریه اش را هر چقدر که باشد در ازای طلاق به شوهرش ببخشد و مرد این بخشش را بپذیرد که به این بخشش مهریه بذل می گویند .
• پس از ثبت در صورت عدم رابطه جنسی میان زوجین هریک می توانند با دادن حکم دادگاه و طلاق نامه به اداره ثبت مراجعه و شناسنامه جدید و سفید بگیرند.
• زوجینی که تصمیم به طلاق دارند و در خارج از کشور زندگی می کنند می توانند به سفارت آن کشور مربوطه مراجعه و وکیل معرفی نمایند. همچنین می توانند به بستگان خود وکالت دهند که او بتواند برای ایشان وکیل انتخاب نماید.
حضانت فرزندان در طلاق توافقی
. فرزندان دختر بالای سن ۹ سال و پسر ۱۵ سال ، از سن حضانت (نگهداری) خارج هستند و دادگاه در مورد آنها رای صادر نمی کند.
برای کودکان زیر سن بلوغ باید مشخص بشود که نگهداری آنها به عهده زوج یا زوجه خواهد بود. همچنین نفقه آنها به چه میزان و برعهده کیست. زمان ملاقات کودک و مکان آن هم می تواند در طلاق توافقی معین شود. بعضا میشنویم که زنان در مقابل دریافت حضانت فرزند مهریه خود را بخشیده اند. این دو موضوع ربطی به هم نداشته و وجاهت قانونی ندارد.
نمونه دادخواست طلاق توافقی
نمونه رأی طلاق توافقی
